مرکز تحقیقات اخلاق و حقوق پزشکی

تصاوير مراسم اعطاء نشان عالي دانشگاه به پروفسور عبداله الدار "دومين برنده جايزه ابن سينا يونسكو در زمينه اخلاق در علوم و فناوري" و تقدير از پروفسور عبدالعزيز ساشادينا استاد دين شناسي و اخلاق زيستي دانشگاه ويرجينا و استاد افتخاري گروه اخلاق و حقوق پزشكي دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي

ماركوس جى سينگر مترجم: حميد شهريارى مقدمه فلسفه اخلاق رشته‏اى علمى، فلسفى و نوپاست كه در آثار گوناگون اهل‏فن، تعاريف متفاوتى براى آن عرضه گرديده است. در بين آثارى كه نام‏فلسفه اخلاق، (Ethics) بر آن نهاده شده است مى‏توان سه نوع مساله‏متفاوت را يافت:

مسعود اميد جستاره يكى از مباحث مهم در عرصه تفكر فلسفى،همانا مبحث فلسفه اخلاق است. اين مبحث‏از مدتها پيش در غرب مطرح بوده و در باب‏مسائل آن تحقيقاتى صورت گرفته است.برخى از مسائل فلسفه اخلاق را مى‏توان درتاريخ تفكر مسلمانان نيز جويا شد. در ايران،نخستين جرقه‏هاى شروع چنين بحثهايى رامى‏توان در آراى مرحوم علامه طباطبايى‏جست. به‏دنبال اين گامهاى نخستين و در سايه‏عنايت و توجه استاد مطهرى، مواد اوليه اين‏سنخ از مباحث، تا حدى فراهم گرديد. بتدريج‏متفكران و محققان ديگرى نيز در اين دياربه‏طور جدى به تحقيق و بررسى در مسائل‏فلسفه اخلاق دست زدند.

حسين حقانى زنجانى (كانت) (1) از فلاسفه بزرگ غرب، بناى اساسى اخلاق را قضاياى اخلاقى پيشينى مى‏داندكه زائيده عقل انسانى مى‏باشد و به هيچ وجه از تجربه و آزمايش نشات نگرفته است‏و به‏طور كلى از نظر «كانت‏» وظيفه اوليه فيلسوف اخلاقى بايد اين باشد كه عناصرپيشينى از معرفت اخلاقى را شناسائى و منشا آنها را پيدا كرده، نشان دهد.مثلا معانى تعهد را نبايد در طبيعت انسان يا در اوضاع و شرائط عالمى كه در آن‏قرار دارد جستجو كرد، بلكه بايد آن را به نحو پيشينى در مفاهيم عقل(عملى)محض جست (2) .

خلاق پزشكي در اسلام مسؤوليت پزشكى احكام اسلام

احمدرضا همتى مقدم مشخصه يك استدلال اخلاقى چيست؟ آيا افتراق ميان يك استدلال اخلاقى و يك استدلال غيراخلاقى مهم است؟ قطعاً از بعضى جهات اين دو نوع استدلال مشابه يكديگرند. در هر دو استدلال نتيجه اى وجود دارد كه براى پذيرفتن آن دليل يا دلايلى ارائه مى شود. اما در يك استدلال اخلاقى، نتيجه يك ادعاى اخلاقى است؛ مانند «معلمان نبايد از تنبيه بدنى استفاده كنند» يا «رشوه گرفتن نادرست است».

دکتر محمود عباسی – مشاور رییس دانشگاه و رييس مرکز تحقیقات اخلاق و حقوق پزشکی دردیدار با دکتر زالی- ریاست دانشگاه ضمن تشريح فعاليت هاي اين مركز ضرورت بازنگری در نگاه سنتی به مقوله اخلاق پزشکی را یادآورشد و ضمن تأکید بر این نکته که ما در عین حال که نگاهی عمیق به سابقه تمدنی ایرانی اسلامی خود داریم می بایست با رویکردی جدید و با بهره گیری از آخرین دستآوردهای علمی و زیست فنآوری در حوزه اخلاق زیست پزشکی زمینه تحول اسلامی در این حوزه را فراهم آوریم.

يكي از شخصیتهای برجسته حوزه آیه ا... دکتر سید مصطفی محقق داماد مدیریت دپارتمان فقه پزشکی دانشگاه را بر عهده گرفت. هدف از راه اندازی این گروه ایجاد زمینه تعامل بین حوزه و دانشگاه در زمینه مسائل مستحدثه پزشکی است. تکنیکهای نوین زیست پزشکی، شبیه سازی انسان، پیوند اعضاء، تلقیح مصنوعی، انتقال خون، مسئولیت پزشکی، اتانازی (قتل ترحم آمیز)، حوادث پزشکی، دیات و بیمه های پزشکی و دهها موضوع مبتلابه دیگر پزشکی که چالش های بزرگی فراروی جامعه پزشکی قرار داده است از محورهای اساسی فعالیت این دپارتمان محسوب می شود.

دکتر محمود عباسی – متخصص حقوق پزشکی از دانشگاه سوربن که سالها قضاوت پرونده های پزشکی و دارویی در دادگستری تهران را بر عهده داشته و دارای بیست و چهار جلد کتاب و بیش از 50 مقاله داخلی و خارجی در زمینه حقوق پزشکی است از سوی رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به عنوان مدیر گروه حقوق پزشکی این دانشگاه معرفی شد.

در دنیای پزشکی، مقوله اعتماد و اطمینان میان بازیگران فعال آن یعنی بیمار و پزشک یکی از بنیادهای وزین پایداری و ماندگاری این رابطه و سناریوی درمانی به شمار می آید .