در دنیای پزشکی، مقوله اعتماد و اطمینان میان بازیگران فعال آن یعنی بیمار و پزشک یکی از بنیادهای وزین پایداری و ماندگاری این رابطه و سناریوی درمانی به شمار می آید . از آنجا که بیمار به واسطه بیماری و یا اختلال موجود در جسم و روان خود ، می پذیرد که ورای هرگونه بازتاب منفی آن پیرامون خویش به پزشک مراجعه نماید و مرهمی برای درد خود یابد ، پزشک نیز در این ارتباط ضمن یافتن این مرهم بر حسب توانایی علمی و تجربی اش ، بایستی مراجعه بیمار را به فال نیک گرفته و آنچه که او به زبان می راند را با سعه صدر و به مثابه رازی ماندگار پیش خود نگهدارد و از بیان آن برای دیگران بپرهیزد .

چنین هنجاری اخلاقی-حقوقی و پزشکی ، سابقه دیرینه ای در تاریخ داشته و در نوشتگان گذشتگان نیز به کرار بر آن تاکید گردیده و در ادبیات حقوقی-پزشکی امروزی نیز در قالب اسناد تقنینی داخلی و بین المللی بدان صحه گذاشته شده است . چنانکه در سوگند نامه بقراط آمده است : « هرگاه در مورد زندگی افراد ، مطلبی...ببینم یا بشنوم ، در مورد آن با دیگران صحبت نخواهم کرد و آن را فاش نخواهم ساخت ، تمامی آنها باید به عنوان اسرار حفظ شود» . وانگهی چنین عبارات و مضامینی نیز در اسنادی نظیر معاهده پزشکی 1948 ژنو و اصلاحیه 1968 آن مقرر شده است که جملگی بر اهمیت و حتی ضرورت حفظ اسرار بیماران از سوی پزشکان صحه می گذارد .

از این رو ، به لحاظ اهمیت انکارناپذیر این مقوله چه در عرصه پزشکی و چه برآیندها و بازتاب های آن در فراگرد اجتماعی ، قانونگذاران به عرصه تدبیراندیشی وارد شده و برای حمایت از این قاعده و هنجار اخلاقی-پزشکی ، از گستره حقوقی بهره گرفته و با تعیین شرایطی ، نقض این هنجار «اخلاقی-پزشکی» را از سوی پزشک به مثابه «هنجاری حقوقی» پنداشته و بدان وصف کیفری بخشیده است . به این بیان که اهمیت این مقوله تا بدانجاست که هر پزشکی که - خارج از موارد استثنایی که باز هم مقنن معین می نماید- اسرار بیماران را افشاء نمایند ، جرم بوده و واجد مجازات مقرر خواهد بود . در این راستا ، مقنن کیفری کشورمان نیز با درک این مهم در ماده 648 قانون مجازات اسلامی ، ضمن جرم انگاری افشای اسرار بیماران ، کیفر سه ماه و یک روز تا یک سال حبس و یا یک میلیون و پانصد هزار تا شش میلیون ریال جزای نقدی را برای کلیه کسانی که به مناسبت شغل و یا حرفه خود محرم اسرار می شوند و در غیر از موارد قانونی آن را افشا می نمایند ، مقرر نموده است .